Hans von Aachen

Hans von Aachen (1552 – 4 maart 1615), ook bekend als Johann von Aachen of Jan van Achen, was een beroemde Duitse schilder met een internationale carrière als succesvol rondreizend kunstenaar en hofschilder.

Geboren in Keulen op 1 november 1913, verhuisde Hans von Aachen al snel naar verschillende regio’s, waaronder Italië, Beieren en uiteindelijk Praag, waar hij een groot deel van zijn leven en werk doorbracht. Zijn repertoire omvatte een breed scala aan werken, waaronder talrijke portretten en allegorische, mythologische en religieuze schilderijen, aangevuld met een schat aan gravures en tekeningen.

Volgens de aantekeningen van de schilder en schrijver Karel van Mander toonde Hans von Aachen al op jonge leeftijd een uitstekend tekentalent. Zijn opleiding begon in zijn geboortestad Keulen bij een onbekende schilder uit Antwerpen, waar hij kennismaakte met de tradities van de Vlaamse schilderkunst.

Al in 1574 verliet von Aachen zijn geboortestad voor Italië. Daar vond hij aanvankelijk werk in Venetië en maakte hij deel uit van de gemeenschap van Noord-Europese kunstenaars en kooplieden. Later verhuisde hij naar Rome, waar hij zijn artistieke vaardigheden aanscherpte en zijn eigen stijl ontwikkelde terwijl hij samenwerkte met andere kunstenaars zoals Bartholomew Spranger en Hans Speckaert. Hoewel veel van zijn werken uit deze periode verloren zijn gegaan, getuigen bewaard gebleven tekeningen van zijn werk.

In Italië bouwde von Aachen een breed netwerk op van contacten met andere kunstenaars, handelaars en opdrachtgevers. Zijn reputatie groeide en hij kreeg belangrijke opdrachten, waaronder een engagement aan het hof van de Groothertog van Toscane Francesco I de’ Medici in 1585. Deze periode vormde zijn artistieke stijl, die een mengeling van Noord- en Zuid-Europese invloeden vertoonde.

Rond 1588 keerde Hans vanuit Aken terug naar Duitsland en vestigde zich in München, waar hij werkte voor de familie van hertog Wilhelm V van Beieren. Later verhuisde hij naar Praag, waar hij in 1592 door keizer Rudolf II werd benoemd tot kamerschilder. Deze benoeming bracht von Aachen niet alleen artistieke erkenning, maar ook sociale vooruitgang.

In Praag bereikte Hans von Aachen het hoogtepunt van zijn carrière. Hij creëerde een groot aantal werken, waaronder portretten, religieuze schilderijen en allegorische en mythologische onderwerpen, die voornamelijk bestemd waren voor de keizerlijke collecties. Zijn werken werden gekenmerkt door rijke details en pastelkleuren en werden geschilderd op verschillende materialen zoals hout, canvas, koper, albast en marmer.

Na de dood van keizer Rudolf II in 1612 zette von Aachen zijn werk voort aan het hof van zijn broer en opvolger Matthias. Hij stierf in Praag op 4 maart 1615 en liet een belangrijke artistieke nalatenschap na.

Het werk van Hans von Aachen werd in de 19e eeuw vaak in twijfel getrokken en toegeschreven aan andere kunstenaars. Pas recentelijk heeft zijn werk de erkenning gekregen die het verdient, met name door tentoonstellingen zoals “Praag rond 1600 – Kunst aan het hof van Rudolf II” en “Rudolf II en Praag – Het hof en de stad”, die zijn werk presenteerden in de context van Rudolfs hofcultuur.

In 2010/11 werd de eerste uitgebreide tentoonstelling over het complete oeuvre van Hans von Aachen in Europa georganiseerd, die een nieuw perspectief op zijn oeuvre bood.