Miklós Barabás

Miklós Barabás (10 februari 1810, Márkosfalva, provincie Háromszék, Hongarije – 12 februari 1898, Boedapest, Hongarije) was een Hongaarse schilder die beroemd was om zijn opmerkelijke portretschilderijen. Hij legde met name de essentie vast van prominenten zoals de jonge Franz Liszt in 1847 en keizer Franz Jozef I in 1853.

Barabás kreeg zijn opleiding aan de protestantse school van Nagyenyed (het huidige Aiud, Roemenië). Al op jonge leeftijd toonde hij artistiek talent en in 1829 ging hij naar Wenen, waar hij kort studeerde bij Johann Ender. Toen hij in 1830 terugkeerde naar Kolozsvár (nu Cluj-Napoca, Roemenië), verfijnde hij zijn vaardigheden in lithografie onder de voogdij van Gábor Barra (1799-1837). In 1831 verhuisde hij naar Boekarest, Roemenië. Zijn artistieke reis leidde hem in 1834-1835 naar Italië, waar hij aquarelleren studeerde onder leiding van William Leighton Leitch, een Schotse kunstenaar die zijn toekomstige werk sterk beïnvloedde. Barabás vestigde zich in 1855 in Pest.

Barabás kreeg immense steun van literaire en politieke figuren uit de Reformtijd en ontpopte zich als een pionier in de Hongaarse nationale kunst. Hij speelde een centrale rol in het vormgeven van de kunstscène in Hongarije en wordt gecrediteerd met het leggen van de basis van de Hongaarse genreschilderkunst. Zijn meesterwerk, “Roemeense familie op weg naar de kermis” (1844), werd geprezen als de belichaming van de volksgenreschilderkunst en werd bejubeld op de tentoonstelling van de Weense Kunstvereniging in 1844 voordat het publiek in Pest in vervoering raakte.

Tijdens zijn hele leven in Pest werd Barabás geconfronteerd met financiële uitdagingen in tijden van absolutisme, wat hem ertoe aanzette om zijn artistieke bezigheden te diversifiëren door zich te wagen aan fotografie en altaarschilderkunst. Zijn doorzettingsvermogen culmineerde in de oprichting van de Kunstvereniging in 1859, waarvan hij voorzitter was van 1862 tot aan zijn dood.

Barabás’ oeuvre bestaat uit een uitgebreide reeks formele portretten van de elite van Hongarije, Oostenrijk en Roemenië. Zijn onderwerpen varieerden van politieke figuren, muzikanten en literaire iconen tot religieuze leiders, militairen en leden van de high society. Daarnaast schilderde hij scènes uit het plattelandsleven en maakte hij aangrijpende boerenfamilieportretten. Barabás stond bekend om zijn realistische stijl en zijn werk vond weerklank in het Europa van het midden van de 19e eeuw, nog vóór de opkomst van de fotografie en de impressionistische beweging. Zelfs in zijn latere jaren bleef hij belangrijke figuren vereeuwigen, zoals de vereerde Hongaarse dichter János Arany in 1884.

Barabás’s nalatenschap reikte verder dan zijn artistieke inspanningen. Hij was lid van het Hongaarse parlement en vertegenwoordigde Pest van 1867 tot aan zijn dood in Boedapest.